Deze keer kan ik spreken als ervaringsdeskundige. Niet dat ik zelf enige rol heb gehad in de rellen van nu. Niet als dader en ook niet op een andere manier. Maar toch, ik zag heel veel overeenkomsten met een andere tijd toen er krakersrellen waren. Ik zat toen zelf in de kraakbeweging in Groningen. Ik kan me nog de discussies herinneren of we wél of niet geweld moesten gebruiken tijdens demonstraties. Ik kan me nog herinneren dat we door de Heerestraat zouden trekken richting het gemeentehuis. We hadden dus afgesproken dat er géén geweld gebruikt zou worden.
We zouden gewoon een vreedzame protestdemomstraie houden. We vertrokken uit het Krakerscafe waar iedereen bij elkaar was gekomen. Toen we in de Heerestraat aankwamen en de politie ons op stond te wachten ging het meteen mis. De stenen vlogen door de lucht en het escaleerde vrijwel direct. Ik meen dat er ook onmiddellijk de Hema geplunderd werd. Ik kan me nog herinneren dat ik vroeg waar dat voor nodig was. De reactie was toen dat dat vuile kapitalisten waren die aangepakt moesten worden.
Als ik dat vergelijk met nu dan zie ik dus overeenkomsten. Ik zie echter ook wel verschillen: in onze tijd was er woningnood en hoge werkeloosheid. Mensen hadden het idee dat ze niet gezien werden. Dat is vergelijkbaar met nu.
Maar toch heb ik het idee dat we nu toch meer met verwende mensen te maken hebben die nergens tegen kunnen. Ik zie al weer veel mensen die gewoon met zijn tweeën boodschappen doen. Sommigen nemen niet eens de moeite om twee karretjes te nemen. Ik hoor mensen zeuren over het ongemak van het dragen van een mondkapje. Psychologisch is het instellen van de avondklok voor veel mensen denk ik de druppel. Hoewel het denk ik voor de meeste mensen helemaal geen verschil maakt, (wie gaat er na 9 uur eigenlijk de straat op?) voelen ze zich opgesloten. Bij jongeren komt dat extra hard aan. Ze kunnen niet meer naar de voetbalwedstrijden, ze kunnen niet meer chillen in de stad, ze vervelen zich dood. En dat is de schuld van de overheid. Ze worden opgesloten om niks. Immers, zij worden toch niet ziek van Corona? Waarom moeten zij dan beknot worden in hun vrijheid? Dat is toch niet logisch? Sluit die oudjes op en geef ons onze vrijheid terug. Gooi de kroegen weer open, zodat we ons leven weer op kunnen pakken. Straf ons niet voor dingen waar we niets mee te maken hebben. Wij willen ons leven terug. Dat zullen veel (boze) jongeren denken.
Dan nog even over dat plunderen: het lijkt dat dat diefstal is, en soms zal het dat ook zijn. Maar veel vaker denk ik is het een primitieve reactie van het uiten van woede. Je wil wat kapot maken, het maakt niet uit wat het is. Zo'n Primerawinkel is toch niet interessant om te plunderen? Wat moet je daar stelen? Briefkaarten? Psychologisch is het denk ik meer "meenemen" dan echt stelen. In de praktijk is er denk ik niet veel verschil.
Als ik nog even terug ga naar die krakersrellen: mensen kwamen thuis met souvenirs. Het waren aandenkens aan die mooie tijd..Het waren ook trofeeën: kijk eens wat ik buit heb gemaakt! Ik denk dat dat nu ook zo is. Heel primitief, zoals ze vroeger de oren en andere lichaamsdelen afsneden, zo worden nu spullen van supermarkten "verzameld".
Een ander groot verschil met toen is denk ik wel dat door de social media relschoppers veel mobieler zijn en daardoor veel moeilijker te bestrijden. Ze kunnen zich veel makkelijker groeperen en opsplitsen. Ook een landelijke mobilisatie is veel makkelijker te regelen dan toen. Als wij acties in verschillende steden tegelijk wilden voeren dan ging daar heel wat voorbereidingstijd aan vooraf. Nu heb je binnen een uur een enorme massa gemobiliseerd.
Maar het blijven verwende kinderen, dat is denk ik toch wel de basis.
de filosoof